Umbria, het groene hart van Italië, staat bekend om zijn glooiende heuvels, pittoreske dorpjes en, natuurlijk, heerlijke olijfolie. De regio heeft een lange traditie in de olijfolieproductie, die teruggaat tot de Etrusken en Romeinen. Tegenwoordig zijn er in Umbria honderden olijfperserijen, of Frantoio’s te vinden, die elk hun eigen unieke extra vierge olijfolie produceren.
Voor liefhebbers van lekker eten en authentieke ervaringen is een bezoek aan een olijfolie producent in Umbria een absolute must. Tijdens een rondleiding door een olijfperserei leer je alles over het teeltproces van olijven, van het plukken tot het persen en bottelen. Je kunt ook verschillende soorten olijfolie proeven en leren hoe je de beste kwaliteit kunt herkennen.
Van olijfboom naar de literfles extra vergine, hoe gaat het in zijn werk?
De traditionele methoden van olijventeelt, plukken, persen en bottelen worden in Umbria nog steeds veel gebruikt.
De olijventeelt:
- In Umbria (met zijn warme droge zomers en milde winters) worden olijfbomen traditioneel op heuvels geplant, waar ze profiteren van zonlicht en drainage.
- De olijfbomen worden jaarlijks gesnoeid om de juiste vorm te verkrijgen en daarmee de productie te optimaliseren. Bemesting en onkruidbestrijding zijn essentieel voor een gezonde oogst.
- Na bestuiving van de olijfboom bloesems in het voorjaar, groeien er gedurende de zomer olijven uit de bevruchte bloemen.
Oogsten:
- De olijvenoogst, vindt plaats in de late herfst, wanneer de olijven rijp en zwart worden. De traditionele methode is handmatig plukken met behulp van handkammen of rieken. Mechanische oogstmachines worden ook steeds vaker gebruikt.
- Het is belangrijk om de olijven op het juiste moment te plukken, aangezien de smaak en kwaliteit van de olie hierdoor beïnvloed worden. Te vroeg geplukte olijven zijn bitter, terwijl te laat geplukte olijven te vet en smakeloos zijn.
Het persen:
- Na het plukken worden de olijven zo snel mogelijk naar de olijfperserei gebracht. Hier worden ze gewassen en gemalen tot een pasta.
- De olijvenpasta wordt vervolgens onder druk gezet om de olie te scheiden van de vaste stoffen (pulp). Die verkregen olie is dan de extra vierge olijfolie (oftewel: olie extra vergine)
- De kwaliteit van de extra vierge olijfolie hangt af van verschillende factoren, waaronder de kwaliteit van de olijven, het persproces en de opslagcondities.
Het bottelen:
- Olio extra vergine wordt na het persen gefilterd om onzuiverheden te verwijderen. Daarna wordt het in luchtdichte flessen of blikken verpakt.
- De opslagcondities zijn belangrijk voor de kwaliteit van de olie. Olio extra vergine moet op een koele, donkere plaats worden bewaard, uit de buurt van hitte en licht.
In Umbria worden verschillende olijvensoorten geteeld, elk met zijn eigen unieke smaak en kenmerken. De meest populaire olijvensoorten in Umbria zijn:
1. Moraiolo:
- Deze olijf is afkomstig uit het zuiden van Umbria en staat bekend om zijn fruitige smaak met tonen van amandel en artisjok. Moraiolo-olijfolie heeft een medium bitterheid en pittigheid, waardoor het een veelzijdige olie is die geschikt is voor salades, dressings en pasta’s.
2. Leccino:
- Deze olijf is wijdverspreid in Umbria en produceert een delicate olie met een grassige smaak en tonen van appel en peer. Leccino-olijfolie heeft een lage bitterheid en pittigheid, waardoor het perfect is voor salades, visgerechten en lichte sauzen.
3. Frantoio:
- Deze olijf is afkomstig uit Toscane, maar wordt ook veel geteeld in Umbria. Frantoio-olijfolie heeft een complexe smaak met tonen van artisjok, amandel en kruiden. De olie heeft een medium bitterheid en pittigheid, waardoor het geschikt is voor diverse gerechten, van salades tot stoofpotten.
4. Trebbiano:
- Deze olijf is afkomstig uit Umbria en produceert een robuuste olie met tonen van wilde kruiden, artisjok en amandel. Trebbiano-olijfolie heeft een hoge bitterheid en pittigheid, waardoor het perfect is voor grillen, stoven en wildgerechten.
5. Voltoline:
- Deze olijf is afkomstig uit Umbria en staat bekend om zijn intense smaak met tonen van artisjok, amandel en peper. Voltoline-olijfolie heeft een zeer hoge bitterheid en pittigheid, waardoor het een pittige toevoeging is aan salades, pasta’s en vleesgerechten.
Umbrische olio d’oliva extra vergine is een hoogwaardig product dat wereldwijd wordt gewaardeerd om zijn smaak en kwaliteit.
Een onvergetelijke ervaring
Een bezoek aan een olijfolieproducent is meer dan alleen proeven. Het is een kans om de lokale cultuur en tradities van dichtbij te ervaren. Je ontmoet de gepassioneerde boeren die met veel zorg en aandacht hun olijven verbouwen en hun olijfolie produceren. Je leert over de geschiedenis van de olijfolieproductie in Umbrië en de rol die olijfolie speelt in de Italiaanse keuken en cultuur.
De perfecte activiteit voor voorjaars- en najaarsreizigers
Een olijfolieproeverij is de perfecte activiteit voor voorjaars- en najaarsreizigers die op zoek zijn naar rust en natuur. De meeste olijfmolens bevinden zich in het platteland, waar je kunt genieten van de prachtige uitzichten en de frisse lucht. In het voorjaar en najaar is het weer in Umbria mild en aangenaam, perfect om te wandelen of te fietsen tussen de olijfgaarden.
Binnen een straal van 30 km van Polmone Turismo Verde zijn er verschillende olijfolie producenten te vinden. Kijk daarvoor op de tevens in het engels vertaalde site Strada Olio DOP Umbria
Hieronder een paar opties:
- Frantoio Fratini: (Collazzone (PG)) Dit familiebedrijf is al sinds 1922 actief in de olijfolieproductie. Ze bieden rondleidingen en proeverijen aan, en hun olijfolie heeft verschillende prijzen gewonnen. Je kunt er ook dineren.
- Frantoio Cecci: (Allerona (TR)) Dit olijfoliebedrijf is gevestigd in de heuvels ten noorden van Orvieto en biedt rondleidingen en proeverijen aan. Je kunt hier olijfolie, wijn en andere lokale producten kopen. Je kunt er ook overnachten in hun agriturismo.
- Olio Decimi (Bettona PG)) Wederom een familiebedrijf dat al eeuwen in deze omgeving boert. Dat doen ze met respect voor olijf en aarde. Meermaals hebben zij zich al ontfermd over verlaten olijfgaarden in de buurt. Alle bezoeken gaan op afspraak, en kunnen in het Engels geboekt worden.
De meeste van de bedrijven op de Strada Olio DOP Umbria zijn te bezoeken in het voor- en najaar. De openingstijden kunnen echter variëren, dus het is raadzaam om van tevoren contact op te nemen met het bedrijf dat je wilt bezoeken.
Tips voor het bezoeken van een olijfoliebedrijf:
- Boek van tevoren: Vooral in het hoogseizoen is het raadzaam om van tevoren te reserveren voor een rondleiding en proeverij.
- Draag comfortabele schoenen: Je zult waarschijnlijk veel lopen tijdens je bezoek aan een olijfoliebedrijf.
- Neem je camera mee: Je zult tijdens je bezoek prachtige foto’s willen maken van de olijfgaarden, de olijfmolen en de omgeving.
- Stel vragen: De boeren en medewerkers van de olijfoliebedrijven zijn experts in hun vakgebied. Wees niet bang om vragen te stellen over het teeltproces van olijven, de olijfolieproductie en de lokale keuken.
- Proef alles!: De beste manier om de authentieke smaak van Umbrische olijfolie te ervaren, is door te proeven. Proef verschillende soorten olijfolie en let op de smaak, geur en textuur.
Een bezoek aan een olijfoliebedrijf in Umbria is een unieke en onvergetelijke ervaring. Je leert alles over olijfolie, proeft heerlijke producten en ervaart de gastvrijheid van de lokale bevolking. Dus als je op zoek bent naar een authentieke Italiaanse beleving, voeg dan zeker een olijfolieproeverij toe aan je reisschema!